Gorączka może mieć różne przyczyny. Bardzo często obserwuje się ją w przebiegu infekcji górnych dróg oddechowych, takich jak przeziębienie lub grypa. Wymaga ona odpowiedniego leczenia, aby zapobiec groźnym powikłaniom. Podpowiadamy, jak zbić gorączkę.
Kiedy można mówić o gorączce?
O gorączce mówi się, gdy temperatura ciała przekracza 38℃ [1]. Często towarzyszą jej również inne objawy:
- pogorszenie samopoczucia,
- zmęczenie,
- dreszcze [2],
- dolegliwości wskazujące na infekcję dróg oddechowych (np. kaszel, katar, chrypka, zatkany nos) [3].
Gorączka może powodować groźne dla zdrowia powikłania (m.in. zaburzenia ze strony ośrodkowego układu nerwowego) [1]. Dlatego bardzo ważne jest, aby wiedzieć, jak zbić gorączkę. Postępowanie obejmuje metody farmakologiczne, które służą poprawie komfortu chorego [2].
Leki przeciwgorączkowe
Leczenie farmakologiczne gorączki polega na zastosowaniu leków przeciwgorączkowych. Są to preparaty, które zawierają substancje z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ) np. kwas acetylosalicylowy, ibuprofen lub zawierają paracetamol. Dodatkowo działają one przeciwbólowo, co ma znaczenie przy zwalczaniu innych objawów w przypadku przeziębienia, grypy oraz innych chorób przebiegających z gorączką[3].
Leki przeciwgorączkowe z paracetamolem czy ibuprofenem mogą być stosowane również w przypadku dzieci [2]. Przed ich użyciem konieczne jest przeczytanie ulotki dołączonej do opakowania, aby poznać właściwe dawkowanie oraz wskazania (zwłaszcza te dotyczące wieku) i przeciwwskazania. W razie wątpliwości należy skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą.
Leki przeciwgorączkowe często spotyka się w formie preparatów złożonych. Środki te są zalecane w przypadku przeziębienia lub grypy, które przebiegają z podwyższoną temperaturą ciała [5].
Jak jeszcze pomóc osobie z gorączką?
Przede wszystkim osoba z gorączką powinna odpoczywać. Należy zapewnić jej komfort termiczny (przykryć dodatkowym kocem, założyć dodatkową bluzę) oraz ubrania na przebranie, na wypadek wzmożonej potliwości [2]. Warto także przewietrzyć pomieszczenie oraz zadbać o jego właściwe nawilżenie (np. poprzez nawilżacze powietrza).
Nie można zapomnieć o odpowiednim nawodnieniu organizmu [2]. Osobie z gorączką należy podawać płyny często, ale w małych ilościach. Takie działanie zapobiega zaburzeniom gospodarki wodno-elektrolitowej. Najlepiej sprawdzi się niegazowana i niesłodzona woda mineralna, ale dobrym wyborem jest również herbata lub napary ziołowe (np. z kwiatu lipy, z maliny czy czarnego bzu) [6].
Poprawę komfortu i samopoczucia osobie z gorączką mogą zapewnić również zimne okłady. W tym celu wystarczy namoczyć w zimnej wodzie ręcznik i położyć go na skroniach, karku lub w pachwinach. Należy trzymać je przez około 15 minut. Dobrym wyborem może być prysznic lub kąpiel. Trzeba jednak pamiętać, że temperatura wody powinna być niższa tylko o 1–2℃ od temperatury ciała [7].
Źródła:
- S. Maśliński, J. Ryżewski, Patofizjologia. Podręcznik dla studentów medycyny, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2002.
- J. R. Avner, Ostra gorączka, Pediatria po Dyplomie, 2009, t. 13 nr 5, s. 35–46.
- A. Nowicka-Zuchowska, A. Zuchowski, Leczenie przeziębienia i grypy u dzieci, Lek w Polsce, 2019, t. 29, nr 11/12, s. 23–27.
- Fenylefryna [w:] Indeks Leków MP https://indeks.mp.pl/leki/desc.php?id=295&id=295 (dostęp 15.02.2021).
- Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla pacjenta Febrisan, (750 mg + 60 mg + 10 mg)/5 g, proszek musujący https://febrisan.pl/download/Febrisan.pdf (dostęp 15.02.2021).
- I. Wawer, Roślinne preparaty przeciwwirusowe do wspomagania organizmu w czasie infekcji górnych dróg oddechowych, Lek w Polsce, 2020, t. 30, nr 3, s. 6–15.
- E. Łoś-Rycharska, A. Sterkowicz, M. Czerwionka-Szaflarska, Niefarmakologiczne metody obniżania ciepłoty ciała u dzieci gorączkujących – analiza postępowania rodziców na podstawie badania ankietowego, Pediatria Polska, 2016, t. 91, nr 2, s. 122–127 https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0031393915002930?via%3Dihub (dostęp 15.02.2021).