Zatokowy ból głowy bywa bardzo uporczywy. Jest intensywny, uciskający, rozpierający i nasila się podczas schylania, aktywności fizycznej czy kaszlu. Przyjmowanie środków przeciwbólowych to rozwiązanie krótkotrwałe. Aby pozbyć się przykrych dolegliwości bólowych, należy wyeliminować stan zapalny w zatokach.
U wielu pacjentów borykających się z zapaleniem zatok ból głowy jest najbardziej problematycznym objawem. Zwykle jest dość silny, a gdy dodatkowo pojawia się osłabienie organizmu, zatkany nos i stan podgorączkowy, bardzo trudno jest normalnie funkcjonować i wypełniać codzienne obowiązki.
Zatokowy ból głowy — gdzie boli?
Ból głowy może pojawić się z różnych przyczyn. Niekiedy jest jednym z symptomów choroby, nie tylko zapalenia zatok, ale również przeziębienia czy grypy. Jak zatem precyzyjnie rozpoznać, czy i kiedy mamy do czynienia z bólem pochodzenia zatokowego? Otóż jest to możliwe, jeśli uwzględnimy kilka podstawowych czynników: lokalizację bólu, sytuacje, w których najczęściej występuje oraz specyfikę dolegliwości.
Ból zatokowy zwykle zlokalizowany jest w okolicy twarzy, aczkolwiek jego dokładne umiejscowienie zależy od konkretnej zatoki, w której rozwija się proces zapalny.
- Zatoki szczękowa i sitowa - ból twarzy i głowy, który często odczuwany jest też za okiem po stronie chorej zatoki.
- Zatoka klinowa - ból w okolicach skroni i tyłu głowy o charakterze promieniującym od policzków do uszu.
- Zatoka czołowa - rozpierający ból czoła i okolicy oczodołów. Zwykle nasila się pod wpływem nacisku, np. dotyku.
Zatokowy ból głowy — kiedy i jak boli?
Zapalenie zatok można rozpoznać również na podstawie specyfiki bólu. Najczęściej ból zatokowy opisywany jest przez pacjentów jako pulsujący, towarzyszy mu nieprzyjemne uczucie rozpierania w obrębie twarzy i głowy, często promieniuje od policzków do uszu czy szyi.
Warto zwrócić również uwagę na sytuacje, w których dolegliwości się nasilają. Zatokowy ból głowy zwykle staje się intensywniejszy podczas wykonywania przykładowych czynności:
- uciskanie lub opukiwanie zajętej zatoki
- kaszel
- próby opróżnienia nosa z wydzieliny
- schylanie głowy
- aktywność fizyczna
W większości przypadków nasilenie dolegliwości bólowych następuje po przebudzeniu się, a więc w godzinach porannych, lub też po dłuższej drzemce w ciągu dnia. Jeśli więc tego rodzaju objawy są zidentyfikowane przez pacjenta, zapewne diagnozą będzie właśnie zapalenie zatok.
Inne objawy zapalenia zatok
Ból głowy podczas zapalenia zatok niestety nie zawsze jest łatwy do jednoznacznego rozpoznania. Bardzo wielu chorych początkowo identyfikują go jako migrenę lub napięciowy ból głowy z uwagi na różnorodność miejsc stanu zapalnego w zatoce oraz niejednorodność dolegliwości. Duże znaczenie w diagnostyce mają wówczas inne objawy, które pojawiają się u większości chorych. Zaliczamy do nich przede wszystkim:
- wyciek wydzieliny z nosa lub/oraz spływanie wydzieliny po tylnej ścianie gardła
- zatkany nos
- podwyższona temperatura ciała
- ogólne rozbicie, zmęczenie, osłabienie organizmu
- ból zębów
- kaszel nocny lub/i po wypoczynku w ciągu dnia
Jakie są przyczyny bólu głowy przy zapaleniu zatok?
Rozwijający się stan zapalny przyczynia się do zablokowania naturalnego ujścia w świetle zatok, przez co powstaje podciśnienie lub wzrost ciśnienia gazu powodujący uporczywy ból. Dodatkowo w świetle zatoki gromadzi się rozpulchniona w wyniku zakażenia wydzielina, która nie może swobodnie spłynąć do nosa, a następnie poza organizm. Problemy mogą nasilać się również przez narastający obrzęk błony śluzowej.
Niestety im dłużej będzie trwał stan zapalny, tym dłużej będziemy odczuwać dolegliwości bólowe, więc przyjmowanie tabletek przeciwbólowych na dłuższą metę nie przyniesie oczekiwanych rezultatów. Aby skutecznie pozbyć się bólu, niezbędna jest trafna diagnostyka i podjęcie skutecznego leczenia.
Jak leczyć zatokowy ból głowy?
Kiedy dopada nas ból głowy od zatok, powinniśmy przede wszystkim dążyć do wyeliminowania stanu zapalnego, który jest główną przyczyną dolegliwości. Sam ból można doraźnie złagodzić środkami przeciwbólowymi, jednak jest to krótkotrwałe rozwiązanie, które nie pozwoli nam całkowicie wyleczyć choroby. Warto przy tym pamiętać, że w większości przypadków ostre zapalenie zatok można skutecznie wyleczyć, jeśli pacjent zostanie odpowiednio wcześnie poddany właściwej terapii.
W leczeniu przyczynowym kluczowe znaczenie ma przywrócenie drożności naturalnych ujść zatok. W tym celu należy sięgnąć po donosowe lub doustne leki zmniejszające obrzęk błony śluzowej i blokadę ujść zatok przynosowych w postaci kropli do nosa lub tabletek o ogólnym działaniu. W tym przypadku należy jednak zwrócić uwagę na zalecenia dotyczące dawkowania i czasu ich stosowania. Przykładowo, obkurczajacych kropli donosowych nie należy stosować dłużej niż 3 dni (w uzasadnionych przypadkach maksimum 5 dni). Zalecane jest również stosowanie leków mukolitycznych, które rozrzedzają zalegającą, gęstą wydzielinę w zatokach.
W przypadku utrzymującego się stanu zapalnego lekarz może zalecić stosowanie antybiotyków lub leków leki przeciwhistaminowych. Jeśli ból głowy się nasila i jest wyjątkowo uporczywy, a preparaty dostępne bez recepty nie pomagają, dolegliwości łagodzone są przy pomocy leków na receptę, np. ketoprofenu. Przy przewlekłym zapaleniu zatok lekarz może zarekomendować stosowanie kortykosteroidów.
Domowe sposoby na zatokowy ból głowy
Ból głowy oraz inne objawy zapalenia zatok można łagodzić, stosując bezpieczne, domowe sposoby. Terapii sprzyja odpowiednie nawilżenie organizmu poprzez wypijanie dużych ilości płynów (nie tylko wody, ale również herbat ziołowych czy soków owocowych). Warto dbać również o odpowiednią wilgotność powietrza w pomieszczeniach, w których przebywa pacjent.
Ulgę przynieść może płukanie nosa roztworem soli fizjologicznej lub morskiej. Sprawdzi się także tzw. kąpiel parowa. Inhalacja ciepłą parą przyczynia się do zmniejszenia obrzęku śluzówki, powoduje jej delikatne przekrwienie oraz rozrzedzenie wydzieliny zalegającej w zatokach. Aby przygotować taką kąpiel, potrzebujemy 2-3 litrów wrzątku, do którego dodajemy wyciąg z rumianku, szałwii, sosny, mięty lub eukaliptusa. Napar ten należy wdychać przez nos i usta przez ok. 10-15 minut z głową ukrytą pod ręcznikiem.
Trzeba jednak pamiętać, że jeśli dolegliwości utrzymują się dłużej niż 4-5 dni lub nasilają się pomimo zastosowanych metod domowych lub dostępnych w aptece bez recepty preparatów, niezbędna jest pilna wizyta u lekarza.
Zobacz inne powiązane artykuły:
Przewianie szyi, paracetamol czy ibuprofen, zębopochodne zapalenie zatok szczękowych, zatokowy ból głowy, okłady na gorączke, ból głowy przy kaszlu, objawy przewiania, dreszcze bez gorączki, domowe sposoby na gorączkę