O gorączce mówi się, gdy temperatura ciała przekracza 38℃. Wzrost temperatury ciała wymaga odpowiedniego leczenia. W przeciwnym razie może dojść do poważnych powikłań. Wśród sposobów na zbicie gorączki wyróżnia się m.in. metody farmakologiczne [1].
Leki przeciwgorączkowe
Najczęściej leczenie gorączki polega na przyjęciu środka przeciwgorączkowego. Jest nim m.in. paracetamol. Działa on poprzez blokowanie enzymu cyklooksygenazy COX-3, co prowadzi do zmniejszenia produkcji substancji odpowiedzialnych za procesy zapalne w organizmie. Jego zaletą jest także działanie przeciwbólowe, co zwykle przyczynia się również do złagodzenia innych dolegliwości, które towarzyszą gorączce (np. bólu głowy, objawów przeziębienia lub grypy) [2].
Paracetamol należy przyjmować zgodnie z zaleceniami lekarza lub zawartymi w ulotce dołączonej do opakowania. Nie można przekraczać wskazanej dawki dobowej. Nadmiar leku nie zwiększa jego działania, może natomiast skutkować pojawieniem się objawów niepożądanych. [3].
Skuteczne sposoby na zbicie gorączki
Sposoby na zbicie gorączki opierają się również na naturalnych składnikach, które wykazują działanie przeciwgorączkowe lub napotne. Są to rośliny, takie jak:
- kwiat lipy – zawiera flawonoidy, które odpowiadają za działanie napotne, co sprzyja obniżeniu temperatury ciała [4];
- czarny bez – podobnie jak kwiat lipy zawiera flawonoidy, które wykazują działanie napotne [5];
- jeżówka purpurowa – zawiera izobutyloamidy, które hamują produkcję prostaglandyn oraz działają immunostymulująco [6].
W aptekach lub sklepach zielarskich można kupić gotowe herbatki lub mieszanki ziół. Wystarczy zalać je wrzątkiem lub ciepłą wodą (zgodnie z instrukcją producenta), poczekać aż napar wystygnie, a następnie wypić. Do ciepłego naparu można dodać łyżkę miodu, który jest uznawany za naturalny antybiotyk [8]. Dobrze sprawdzi się także czosnek. Ma on udowodnione właściwości lecznicze. Obniża on poziom prostaglandyn oraz ma właściwości przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze [7]. Można sięgnąć także po domowe sposoby na zbicie gorączki. Metody te są zalecane, jako wsparcie terapii farmakologicznej [2].
Osoba z gorączką powinna odpoczywać. Należy także zadbać o jej komfort termiczny i odpowiednie nawodnienie organizmu [2]. W celu zmniejszenia ciepłoty ciała można zastosować zimne okłady na czoło, kark i pachwiny. Dobrze sprawdzi się namoczony w zimnej wodzie ręcznik lub zawinięte w niego kostki lodu. Trzeba jednak pamiętać, aby nie miały one kontaktu z ciałem dłużej niż 10–15 minut.
Kiedy trzeba udać się do lekarza?
Warto pamiętać, że wyżej wymienione sposoby na zbicie gorączki to działania doraźne. W pewnych sytuacjach konieczne jest udanie się do lekarza. Należy zrobić to zawsze wtedy, gdy gorączka utrzymuje się, nie spada po zastosowaniu leków przeciwgorączkowych lub powoduje znaczne pogorszenie samopoczucia. Lekarz wykona niezbędne badania i na ich podstawie zleci odpowiednią terapię (np. przyjmowanie antybiotyku, jeżeli przyczyną gorączki jest na tle infekcji bakteryjnej).
Źródła:
- S. Maśliński, J. Ryżewski, Patofizjologia. Podręcznik dla studentów medycyny, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2002.
- J. R. Avner, Ostra gorączka, Pediatria po Dyplomie, 2009, t. 13 nr 5, s. 35–46.
- Paracetamol [w:] Indeks Leków MP https://indeks.mp.pl/desc.php?id=631 (dostęp 15.02.2021).
- J. Krajewska, Właściwości lecznicze kwiatostanów lipy, Lek w Polsce, 2014, t. 24, nr 10, s. 41–45.
- M. Zielińska-Pisklak, Ł. Szeleszczuk, A. Młodzianka, Bez czarny (Sambucus nigra) domowy sposób nie tylko na grypę i przeziębienie, Lek w Polsce, 2013, t. 23, nr 6–7, s. 1–4.
- I. Wawer, Roślinne preparaty przeciwwirusowe do wspomagania organizmu w czasie infekcji górnych dróg oddechowych, Lek w Polsce, 2020, t. 30, nr 3, s. 6–15.
- M. Matysiak, K. Gaweł-Bęben, K. Rybczyńska, J. Gmiński, S. Surma, Porównanie wybranych właściwości biologicznych czosnku, Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 2015, nr 2, s. 160–169.
- M. Bąkowska, K. Janda, Właściwości prozdrowotne wybranych miodów, Pomeranian Journal of Life Sciences, 2018, t. 64, nr 3, s. 147–151.