Dreszcze – przyczyny i leczenie

Dreszcze zwykle obserwuje się w przebiegu grypy lub przeziębienia, gdy wzrasta temperatura ciała. Warto jednak pamiętać, że objaw ten może wystąpić też bez gorączki. Dreszcze są nieprzyjemne, dlatego warto wiedzieć, co robić, gdy się pojawią.

Czym są dreszcze?

Dreszcze to mimowolne skurcze grup mięśniowych.  Są one niekontrolowane i często nieskoordynowane. Ich przyczyną jest pobudzenie ośrodków termoregulacji zlokalizowanych w podwzgórzu [1].

Kiedy pojawiają się dreszcze?

Bardzo często dreszcze pojawiają się razem z gorączką [2]. Dzieje się tak w przebiegu infekcji wirusowej lub bakteryjnej (np. grypy, przeziębienia, zapalenia zatok, zapalenia ucha,). W takiej sytuacji dreszczom zwykle towarzyszą im także inne objawy. Zaliczamy do nich takie symptomy jak katar, ból głowy, bóle mięśni, zmęczenie, osłabienie, ból gardła [3]. Dreszcze i gorączka mogą być także objawem chorób zakaźnych (np. występujących w krajach tropikalnych) [4]. Ich pojawienie się jest wskazaniem do konsultacji z lekarzem.

Dreszczom może towarzyszyć gorączka (temperatura ciała powyżej 38℃ [5]), która może powodować wzrost tętna, ogólne osłabienie i pogorszenie samopoczucia, a skóra osoby z gorączką jest blada, wilgotna i ciepła.

Zdarza się, że dreszcze występują bez gorączki. Ma to miejsce w momencie wychłodzenia organizmu. Dzięki rytmicznym skurczom mięśni dochodzi do wytworzenia ciepła [6]. W takiej sytuacji nie towarzyszą im żadne inne objawy (poza uczuciem zimna). Warto jednak pamiętać, że dreszcze niekiedy mogą być sygnałem poprzedzającym infekcję, dlatego należy obserwować swój organizm pod kątem dolegliwości wskazujących na zakażenie wirusami lub bakteriami.

Co robić, gdy pojawią się dreszcze?

Dreszcze, które występują wraz z innymi objawami, są wskazaniem do konsultacji lekarskiej. Lekarz na podstawie badań określi ich przyczynę oraz zleci odpowiednie leczenie. Ulgę może przynieść także zastosowanie leków przeciwgorączkowych, które zawierają np. paracetamol [7]. Są one dostępne w aptece bez recepty.

Osoba, u której występują dreszcze, powinna także:

• odpowiednio nawadniać organizm,
• zapewnić sobie komfort cieplny (np. nałożyć dodatkową warstwę ubrań, przykryć się kocem),
• dużo odpoczywać,
• unikać wysiłku fizycznego,
• warto skorzystać z domowych sposobów na przeziębienie (np. pić herbatę z miodem),
• dążyć do obniżenia gorączki.

Źródła:

1. J. R. Avner, Ostra gorączka, Pediatria po Dyplomie, 2009, t. 13, nr 5, s. 36.
2. Z. S. Pawłowski, Gorączka [w:] Z. S. Pawłowski, J. Stefaniak, Parazytologia kliniczna, Wydawnictwo PZWL, Warszawa 2017, s. 95.
3. A. Wawrzyniak, Racjonalna terapia ostrych infekcji górnych dróg oddechowych, Forum Medycyny Rodzinnej, 2011, t. 5, nr 5, s. 402.
4. M. Sobolewska-Pilarczyk, Paweł. Rajewski, Piotr. Rajewski, Gorączka krwotoczna Ebola - realne zagrożenie?, Forum Medycyny Rodzinnej, 2016, t. 10, nr 2, s. 100.
5. Z. S. Pawłowski, Gorączka [w:] Z. S. Pawłowski, J. Stefaniak, Parazytologia kliniczna, Wydawnictwo PZWL, Warszawa 2017, s. 95.
6. P. Sosnowski, K. Mikrut, H. Krauss, Hipotermia – mechanizm działania i patofizjologiczne zmiany w organizmie człowieka, Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej, 2015, t. 69, s. 73.
7. A. Wawrzyniak, Racjonalna terapia ostrych infekcji górnych dróg oddechowych, Forum Medycyny Rodzinnej, 2011, t. 5, nr 5, s. 404.