Witamina C, aspiryna, a może domowy sok malinowy? Przeziębienie to stosunkowo częsta dolegliwość, a wiele osób ma swoje, sprawdzone metody na walkę z infekcjami. Czy jednak wszystkie metody, w tym leki dostępne w aptekach bez recepty, są skuteczne?
Sezon na przeziębienie to okres jesienno-zimowy i wczesnowiosenny, w praktyce jednak zachorować można przez cały rok. Statystycznie człowiek przeziębia się od dwóch do trzech razy w roku. Chorobie towarzyszy szereg różnorodnych dolegliwości — począwszy od bólu głowy i osłabienie organizmu, poprzez katar, kaszel, ból gardła, podwyższoną temperaturę itp.
Przyczyną przeziębienia jest szereg różnorodnych wirusów, np. rhinowirusów (odpowiedzialnych głównie za infekcje górnych dróg oddechowych), koronawirusów, adenowirusów, RSV i wiele innych patogenów. Taka różnorodność czynników etiologicznych sprawia, że możliwe jest leczenie opierające się przede wszystkim na zwalczaniu objawów, nie zaś przyczyn choroby. Problematyczne dla chorych okazuje się dobranie odpowiednich leków zwalczających objawy. Czy leki złożone, działające kompleksowo na organizm, rzeczywiście są skuteczne? Czy może lepiej sięgnąć po preparaty łagodzące konkretną dolegliwość, np. kaszel, ból gardła, gorączkę (co wiąże się z przyjmowaniem bardzo dużej ilości różnych środków)?
Jakie leki na przeziębienie są skuteczne?
W przypadku przeziębienia w pierwszej kolejności warto sięgnąć po preparaty przeciwbólowe, przeciwzapalne i przeciwgorączkowe. Sprawdzają się przede wszystkim leki złożone przeciwko przeziębieniu i grypie. Najczęściej zawierają paracetamol lub kwas acetylosalicylowy i pseudoefedrynę, fenylefrynę, kofeinę, składniki antyhistaminowe oraz przeciwkaszlowe. Wybierając leki złożone, należy pamiętać, że można przyjmować wyłącznie jeden preparat, nie należy spożywać w tym samym czasie innych tabletek zawierających paracetamol czy kwas acetylosalicylowy.
Oto kilka ważnych kwestii, na które należy zwrócić uwagę, sięgając po najpopularniejsze leki na przeziębienie:
- Kwas acetylosalicylowy (aspiryna) jest często stosowany, ale ma najgorszy profil bezpieczeństwa, dlatego nie należy jej podawać dzieciom poniżej 12. roku życia. U młodszych dzieci istnieje ryzyko wystąpienia zespołu Reye'a (potencjalnie śmiertelna encefalopatia wątrobowa). U osób dorosłych przy długotrwałym stosowaniu może zwiększać ryzyko występowaniu wrzodów lub krwawień z przewodu pokarmowego.
- Lek, który mogą stosować zarówno dorośli, jak i dzieci, to ibuprofen. Dodatkowo jest to jeden z najbezpieczniejszych środków przeciwbólowych, który może być stosowany dla złagodzenia dolegliwości.
- Paracetamol to kolejny bardzo często stosowany lek na przeziębienie, wykazujący bardzo dobry profil bezpieczeństwa. W zalecanych dawkach może być stosowany zarówno przez dzieci, jak i kobiety w ciąży. Mogą po niego sięgnąć również osoby o wrażliwym żołądku lub cierpiące na chorobę wrzodową. Należy jednak uważać, by nie spożywać dawek większych niż zalecane.
W aptekach znajdziemy również wiele preparatów wieloskładnikowych, w których głównym składnikiem jest jeden ze wspomnianych wcześniej leków. Pozostałe substancje działają pomocniczo i mają na celu poprawę samopoczucia przy dolegliwościach związanych z przeziębieniem. Jeśli stosujemy leki wieloskładnikowe, powinniśmy zrezygnować lub ograniczyć spożywanie innych środków, gdyż może to zwiększyć ryzyko działań niepożądanych lub interakcji.
Gdy pojawi się przeziębienie, warto sięgnąć również po leki na katar. Najczęściej występują w postaci tabletek, maści, aerozolu, sprayu do nosa i zawierają w swoim składzie ksylometazolinę i fenylefrynę. Mają na celu zwężanie naczyń krwionośnych w jamie nosowej, przyczyniając się tym samym do zmniejszenia objętości wysięku. W tym przypadku warto jednak pamiętać, że preparaty tego rodzaju nie mogą być stosowane dłużej niż przez kilka dni. Przy długotrwałym używaniu może dojść do nadmiernego wysuszenia śluzówki. U dzieci zaleca się stosowanie bezpiecznych roztworów soli fizjologicznej lub morskiej.
Leki na przeziębienie o wątpliwym działaniu
Istnieje wiele preparatów powszechnie stosowanych jako leki na przeziębienie, które jednak w praktyce nie mają żadnego wpływu na wyeliminowanie objawów choroby czy uśmierzenie dolegliwości. Do tej kategorii możemy zaliczyć m.in. witaminę C. Oczywiście jest to związek niezbędny do prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu i sprzyja budowaniu odporności, jednak przyjmowanie kwasu askorbinowego podczas przeziębienia w niczym nam nie pomoże. Badania kliniczne wykazały, że stosowanie witaminy C nie wpływa w żaden sposób na przebieg choroby, ale jest ważnym składnikiem w działaniach profilaktycznych.
Przy przeziębieniu nie należy stosować antybiotyków. Jest to grupa leków dedykowanych infekcjom o etiologii bakteryjnej, więc w żaden sposób nie pomogą organizmowi zaatakowanemu przez wirusy. Nieuzasadnione stosowanie antybiotyków może zwiększyć ryzyko niepożądanych reakcji, a dodatkowo przyczynia się do uodparniania się szczepów bakterii na leki tego rodzaju.
Jak wspomóc działanie leków?
Niektóre osoby w walce z przeziębieniem stosują tradycyjne metody, takie jak np. olejki eteryczne, zioła czy domowe maści, napary, syropy itp. Sposoby tego rodzaju są jak najbardziej zalecane, ponieważ mogą skutecznie wspomóc leczenie farmakologiczne. Warto po nie sięgnąć już na początku choroby, gdy zauważamy pierwsze symptomy przeziębienia. Najlepsze działanie wykazują m.in. cebula, czosnek, miód, kurkuma, imbir, a także soki: z dzikiej róży, malinowy, z czarnej porzeczki. Nie wyeliminują one objawów, ale wykazują właściwości rozgrzewające i mogą skutecznie wspomóc terapię farmakologiczną.
Warto również pamiętać o tym, że nawet najlepsze leki nie pomogą, jeśli w trakcie choroby będziemy dalej narażać organizm na niekorzystne warunki, tj. niskie temperatury, stres, zmęczenie oraz wirusy. Podczas przeziębienia należy jak najwięcej odpoczywać, najlepiej w ciepłym łóżku, spożywać dużo płynów (nie tylko wody, lecz również gorącą herbatę np. z sokiem malinowym), a także unikać miejsc zatłoczonych, w którym mogą przebywać inne zarażone osoby.
Zobacz inne powiązane artykuły:
Przewianie szyi, paracetamol czy ibuprofen, zębopochodne zapalenie zatok szczękowych, zatokowy ból głowy, okłady na gorączke, ból głowy przy kaszlu, objawy przewiania, dreszcze bez gorączki, domowe sposoby na gorączkę