Do pogrypowego zapalenia mięśnia sercowego dochodzi w wyniku powikłań po przechorowaniu grypy. Jest bardzo o niebezpieczne, ale szybko zdiagnozowane i odpowiednio leczone w większości przypadków pozwala wrócić do pełni sił zdrowotnych. Niestety w skrajnych sytuacjach może doprowadzić do przewlekłego upośledzenia funkcji serca, a nawet zgonu.
Pogrypowe zapalenie mięśnia sercowego niekiedy przebiega łagodnie, ale istnieje ryzyko, że powikłanie rozwinie się bardzo szybko, w skrajnych przypadkach doprowadzając nawet do zgonu pacjenta. Chociaż schorzenie najbardziej niebezpieczne jest dla osób starszych, zdarzają się również zachorowania wśród ludzi młodych po 20. roku życia.
Przyczyny pogrypowego zapalenia mięśnia sercowego
Przyczyną pogrypowego zapalenia mięśnia sercowego są wirusy grypy. Ich wpływ może być bezpośredni, a wówczas mamy do czynienia z infekcją komórek mięśnia serca wirusami grypy typu A, B. W przypadku wpływu pośredniego infekcja wirusowa przyczynia się do znacznego obniżenia odporności organizmu, przez co ułatwiony jest rozwój innych patogenów chorobotwórczych, głównie wirusów Coxsackie B (zaliczane są do najczęstszej przyczyny pogrypowego zapalenia mięśnia sercowego).
W wyniku stanu zapalnego może rozprzestrzeniać się tzw. naciek zapalny, który uszkadza komórki, zmniejszając kurczliwość mięśnia sercowego. Serce funkcjonuje z równą trudnością jak w przypadku zawału, a więc z bardzo dużym wysiłkiem pompując krew. To może prowadzić do poszerzania lewej komory serca, a nawet jego niewydolności. Zaburzone funkcje serca przyczyniają się do zmniejszenia przepływu krwi przez inne tkanki i narządy, co może skutkować niedotlenieniem całego organizmu.
W przypadku gdy stan zapalny obejmuje osierdzie, między ścianą serca z zewnętrzną warstwą osierdzia może gromadzić się płyn, dodatkowo uciskający serce i zaburzający jego funkcjonowanie.
Objawy pogrypowego zapalenia mięśnia sercowego
Rozwój stanu zapalnego mięśnia sercowego zwykle objawia się po 1-2 tygodniach od wystąpienia grypy, ale może ujawnić się też znacznie później. Do budzących niepokój symptomów, które powinny zostać skonsultowane z lekarzem, zaliczamy:
- Stałe zmęczenie i senność o niewyjaśnionych przyczynach, uczucie rozbicia i złego samopoczucia.
- Utrzymujące się długo stany podgorączkowe lub wysoka gorączka o zmiennym przebiegu.
- Przyspieszenie częstości bicia serca pod wpływem najmniejszego wysiłku fizycznego.
- Płytki oddech i postępująca duszność.
- Ostry, przeszywający ból w klatce piersiowej, za mostkiem, promieniujący do szyi, lewego barku i pleców (charakterystyczny dla dolegliwości wieńcowych). Ból nasila się podczas chodzenia, leżenia na lewym boku i plecach, kaszlu, połykania.
- Kołatanie i zaburzenia rytmu serca (, niekiedy nawet zasłabnięcia, omdlenia, utrata przytomności.
- Ból w klatce piersiowej wynikający z martwicy komórek mięśnia serca lub zapalenia osierdzia.
- Niedokrwienie kończyny dolnej, zaburzenia ucieplenia lub ból danej partii ciała, spowodowany zatorem obwodowym.
Niestety u niektórych pacjentów pogrypowe zapalenie mięśnia sercowego może przebiegać niemal bezobjawowo. Chory odczuwa wyłącznie incydentalnie pojawiające się zaburzenia pracy serca, które jednak często bywają ignorowane. Taki charakter choroby również bywa niebezpieczny, ponieważ naraża człowieka na odległe skutki schorzenia, które mogą być groźne dla zdrowia i trudne w późniejszej terapii.
Podejrzenie pogrypowego zapalenia mięśnia sercowego — badania diagnostyczne
Przede wszystkim należy pamiętać, że jeśli zauważymy jakiekolwiek niepokojące objawy po przebytej grypie, warto skonsultować się z lekarzem. Im wcześniejsze trafne rozpoznanie schorzenia, tym lepsze efekty wdrożonej terapii. Jeśli leczenie zostanie podjęte szybko, istnieje duża szansa, że wirusy grypy nie wpłyną na funkcjonowanie mięśnia sercowego. Z kolei zbyt późna specjalistyczna interwencja może prowadzić do bardzo poważnych spustoszeń w sercu i całym organizmie.
Podejrzenie pogrypowego zapalenia mięśnia sercowego lekarz zwykle stwierdza już na podstawie wywiadu z pacjentem i wstępnego badania. Chory może trafić do szpitala. Trzeba przy tym pamiętać, że objawy stanu zapalnego są podobne do różnych schorzeń typowo kardiologicznych (np. zawał, choroba wieńcowa, migotanie przedsionków), dlatego też postawienie ostatecznej diagnozy uzależnione jest od wyników przeprowadzonych badań. Zaliczamy do nich:
- EKG
- echokardiografię
- RTG klatki piersiowej
- badania krwi: OB, morfologia, badanie krwi na obecność przeciwciał przeciwwirusowych, badanie poziomu markerów ryzyka zawałowego
- w niektórych przypadkach zalecane jest przeprowadzenie dodatkowych badań jak np holter czy też rezonans magnetyczny
- biopsja mięśnia sercowego, czyli badanie, które pozwala ustalić, czy przyczyną dolegliwości jest stan zapalny
Leczenie pogrypowego zapalenia mięśnia sercowego
Pogrypowe zapalenie mięśnia sercowego zwykle wymaga hospitalizacji. Leczenie ma charakter objawowy i dostosowywane jest do stopnia zaawansowania choroby i ogólnej kondycji zdrowia pacjenta.
W przypadku umiarkowanych objawów stosuje się leczenie przyczynowe. W cięższych przypadkach może istnieć konieczność zastosowania niesteroidowych leków przeciwzapalnych, leków sterydowych i immunosupresyjnych. W przypadku, gdy doszło do zakażenia bakteryjnego, prowadzona jest antybiotykoterapia. Przy zaburzeniach rytmu pracy serca uzupełniany jest poziom elektrolitów w organizmie, niekiedy uzasadnione jest podanie leków antyarytmicznych. Przy niewydolności sercowej lekarz może zalecić stosowanie leków rozszerzających naczynia krwionośne i usprawniające pracę mięśnia sercowego. W najcięższych przypadkach lub gdy wcześniej zastosowane leczenie jest nieskuteczne, może być niezbędne zastosowanie specjalistycznej aparatury na oddziale intensywnej terapii. Postępujące dolegliwości mogą doprowadzić nawet do ciężkiej niewydolności, w której jedyną skuteczną metodą leczenia jest przeszczep serca.
Oprócz leczenia farmakologicznego pacjent koniecznie powinien odpoczywać, wysypiać się i ograniczyć aktywność fizyczną do niezbędnego minimum. Należy również unikać stresu, zbytnich emocji, zdenerwowania.
Zobacz inne powiązane artykuły:
Przewianie szyi, paracetamol czy ibuprofen, zębopochodne zapalenie zatok szczękowych, zatokowy ból głowy, okłady na gorączke, ból głowy przy kaszlu, objawy przewiania, dreszcze bez gorączki, domowe sposoby na gorączkę
Powrót do porad
